Wpływy rosyjskie na duszę polską

Kraków: Krakowska Spółka Wydawnicza, 1920. — 155 s.Polacy, którzy przyswoili sobie rosyjską technikę rozumowania, są czymś więcej niż zrusyfikowanymi Polakami. Są po prostu Rosjanami, którzy od Rosjan z urodzenia tym się tylko różnią, że umieją mówić po polsku – taką tezę stawiał w swym eseju „Wpływy rosyjskie na duszę polską" prof. Marian Zdziechowski. Wileński historyk idei oraz literatury i filozof pokazuje, jak dawanie wiary „wielkim rosyjskim ideom", jako przeciwieństwu „małych", „partykularnych" roszczeń Polaków do niepodległości, prowadzi do rusyfikacji duszy. Jak wynikiem tych olśnień w „dziedzinie" praktycznej staje się zupełna zatrata odporności wobec obcej i wrogiej nam potęgi.